Chia sẻ kinh nghiệm
Tinh dầu thiên nhiên là gì? Những điều bạn chưa biết về tinh dầu thiên nhiên
Th6
Chắc hẳn bạn đã nghe nhiều đến loại sản phẩm có tên gọi là tinh dầu. Nó vốn được biết đến là một loại hợp chất hữu cơ có mùi thơm. Tinh dầu đã xuất hiện trong đời sống con người rất lâu. Hương thơm từ tinh dầu không chỉ không gian thơm mát hơn mà còn rất nhiều công dụng khác. Cho đến ngày nay, tinh dầu ngày càng đa dạng và phổ biến hơn. Tuy nhiên, tinh dầu thiên nhiên vẫn là một trong những loại tinh dầu được sử dụng nhiều nhất bởi tính nguyên bản trong mùi hương của nó. Vậy, tinh dầu thiên nhiên là gì? Bạn hãy cùng Sasana tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
Tinh dầu thiên nhiên là gì?
Đây là một loại hợp chất lỏng được chiết xuất từ các bộ phận của thực vật. Mọi bộ phận như rễ, lá, hoa, củ… đều có thể tạo ra những loại tinh dầu với hương thơm đặc trưng của loài thực vật đó. Một số loài thực vật có chứa tinh dầu ở mọi bộ phận của mình. Khi khai thác tinh dầu, người ta sẽ lựa chọn bộ phận chứa nhiều tinh dầu nhất của cây để tinh dầu có chất lượng cao nhất. Hàm lượng tinh dầu trong thực vật thường không lớn. Có loại thực vật chỉ chứa 15% tinh dầu và cũng có loại chỉ vài phần nghìn. Những dược thảo chứa ít tinh dầu thường rất quý hiếm và đắt tiền.
Lịch sử phát triển của tinh dầu thiên nhiên
Sau khi đã trả lời câu hỏi Tinh dầu thiên nhiên là gì, chúng ta hãy xem đến lịch sử của nó. Có lịch sử phát triển đã hàng nghìn năm, tinh dầu luôn được mệnh danh là báu vật của thiên nhiên. Có nhiều tài liệu cho rằng, tinh dầu đã được chiết xuất và sử dụng cách đây khoảng 6.000 năm. Người Ai Cập cổ đại từ xưa đã biết dùng các phương pháp chiết xuất để tạo ra hương liệu và tạo ra mùi thơm từ các thực vật thiên nhiên.
Không chỉ đến ngày nay, tinh dầu mới được sử dụng rộng rãi với mục đích làm đẹp. Người Hy Lạp cổ đại đã sử dụng tinh dầu để phục vụ cho việc trang điểm và trị liệu. Người Trung Hoa cổ đại cũng đã dùng các loại hương liệu để thực hành các tín ngưỡng từ hơn 2700 năm trước. Hầu hết các nền văn minh cổ đại đều ghi nhận tinh dầu là một trong những liệu pháp giúp xoa bóp giảm đau hiệu quả. Giữa thế kỉ 19, tinh dầu được nghiên cứu và trở thành một phương pháp trị liệu tổng thể và phổ biến.
Đặc điểm của tinh dầu thiên nhiên
Tinh dầu luôn được ví như là nhựa sống của cây. Chúng mang sức sống, năng lượng của dược thảo từ thiên nhiên mạnh hơn 50-100 lần các loại dược thảo sấy khô. Hầu hết các loại tinh dầu đều không màu và trong suốt, ngoại trừ vài loại tinh dầu như dầu cây hoắc hương, cam, sả chanh có màu vàng hoặc hổ phách. Các loại tinh dầu cũng đa phần nhẹ hơn nước.
Tinh dầu thiên nhiên có thể dễ dàng đổi trạng thái từ rắn hoặc lỏng sang khí. Ngay cả ở nhiệt độ phòng, chúng cũng có thể bay hơi. Chính vì thế, bạn có thể nhanh chóng cảm nhận được hương thơm của tinh dầu ngay khi mở nắp lọ.
Các loại tinh dầu thiên nhiên trên thị trường hiện nay
Có thể chia các loại tinh dầu thiên nhiên đang có trên thị trường thành 3 loại: tinh dầu nguyên chất, tinh dầu không nguyên chất và tinh dầu tổng hợp.
Tinh dầu thiên nhiên nguyên chất
Tinh dầu thiên nhiên nguyên chất là tinh dầu được chiết xuất 100% từ thiên nhiên. Chúng hoàn toàn không được pha lẫn các thành phần hóa học khác. Tinh dầu nguyên chất chỉ được chiết xuất từ một loại thực vật. Chúng được đánh giá là rất tốt và an toàn cho sức khỏe. Với một hàm lượng nhất định, chúng có thể ăn uống được trừ những loại thực vật không ăn uống được hoặc có dược tính mạnh như lộc đề, bách xù…
Tinh dầu thiên nhiên không nguyên chất
Tinh dầu thiên nhiên không nguyên chất là tinh dầu nguyên chất pha với một số chất khác như cồn, dầu nền… nhưng vẫn đảm bảo mùi hương ban đầu của tinh dầu. Một số loại tinh dầu chưa được loại bỏ hoàn toàn tạp chất và có độ tinh khiết không cao cũng được coi là tinh dầu không nguyên chất. Loại tinh dầu này cũng có tác dụng tốt cho sức khỏe nhưng có thể gây ra một số tác dụng phụ do ảnh hưởng của tạp chất. Tinh dầu không nguyên chất có tác dụng với sức khỏe tương tự như tinh dầu nguyên chất.
Tinh dầu tổng hợp
Tinh dầu tổng hợp hay hương liệu tổng hợp được tạo ra trong phòng thí nghiệm bằng cách kết hợp các hóa chất khác nhau để tạo ra mùi của tinh dầu. Không chỉ vậy, chúng còn có mùi hương của những loại thực vật không thể chiết xuất tinh dầu như táo, hoa sen, dâu tây,… Loại tinh dầu này thường được sử dụng trong ngành công nghiệp mỹ phẩm, sản xuất xà phòng, sữa tắm, các sản phẩm vệ sinh,…
Các phương pháp điều chế
Tinh dầu có thể được điều chế bằng phương pháp chưng cất hơi nước, ép, ướp hoặc tách chiết dung môi.
Phương pháp chưng cất hơi nước
Đây là phương pháp điều chế tinh dầu phổ biến nhất. Tinh dầu được điều chế bằng phương pháp này sẽ có độ tinh khiết cao. Các loại tinh dầu từ lá, cánh hoa, nụ hoa, rễ,… đều có thể sử dụng phương pháp này. Chưng cất hơi nước có thể chiết xuất được cả tinh dầu nhẹ hơn nước và tinh dầu nặng hơn nước.
Với phương pháp này, nguyên liệu sẽ được cho vào bình kín và đun lên. Ở nhiệt độ cao, hơi nước bay hơi mang theo tinh dầu đến bộ phận ngưng tụ. Tại đây, tinh dầu sẽ được ngưng tụ lại thành chất lỏng. Tinh dầu có tính chất không tan trong nước, do vậy hỗn hợp chất lỏng ngưng tụ được sẽ phân thành hai lớp. Bằng cách này, người ta dễ dàng thu được sản phẩm tinh dầu.
Phương pháp ướp
Một số tinh dầu trong hoa thường được sử dụng phương pháp ướp do phương pháp này có ưu điểm là không bị tác động bởi nhiệt độ cao. Phương pháp ướp có thể sử dụng để điều chế tinh dầu hoa hồng, hoa nhài…
Phương pháp ép
Phương pháp ép thường được áp dụng để điều chế các loại tinh dầu vỏ quả từ các loài thực vật thuộc chi Citrus như tinh dầu cam, tinh dầu bưởi,… để đảm bảo tinh dầu thu được vẫn giữ mùi vị tự nhiên. Với phương pháp này, lực cơ học sẽ khiến tinh dầu nằm trong vỏ quả được ép ra một cách từ từ. Nhiệt độ không tăng cao trong quá trình giúp tinh dầu giữ được độ tinh khiết cũng như đảm bảo chất lượng cao nhất.
Phương pháp tách chiết dung môi
Phương pháp này thường được áp dụng cho những loại tinh dầu khó chiết xuất và dễ bay hơi. Nguyên lý của phương pháp là đem trộn nguyên liệu thực vật với một dung môi (thường là rượu, parafin, ether, hexane,…) Dung môi này sẽ liên kết hoặc hấp phụ tinh dầu có trong thực vật. Chúng ta đem tách dung môi ấy sẽ thu được tinh dầu. Tinh dầu điều chế bằng tinh chiết dung môi thường không được sử dụng trong điều trị hoặc trị liệu do độ tinh khiết không cao và hàm lượng dung môi còn sót lại khá lớn. Tạp chất còn sót lại này có thể gây hại cho sức khỏe như nổi mụn, phát ban, dị ứng…
Công dụng của tinh dầu thiên nhiên
Tinh dầu có rất nhiều ứng dụng, nhưng có thể chia thành 3 nhóm chính sau:
- Làm thơm phòng, tạo không gian thoải mái, thơm mát, đuổi muỗi. Ứng dụng này của tinh dầu được gọi là làm hương liệu.
- Chăm sóc sức khỏe: Giảm căng thẳng, giúp thư giãn, trị cảm lạnh, trị mụn, chăm sóc da, chăm sóc tóc thậm chí là để giảm cân hay chữa một số bệnh đặc biệt.
- Làm sạch: Có thể là làm sạch quần áo hay các vết bẩn trong nhà.
Tuy nhiên không phải cứ tên là tinh dầu đều có hết những ứng dụng trên. Mỗi loại tinh dầu lại có những đặc điểm và tác dụng riêng của nó.
Phân biệt tinh dầu thiên nhiên với tinh dầu hóa học
Tinh dầu thiên nhiên được làm hoàn toàn từ nguyên liệu là tự nhiên. Đây được xem là loại tinh dầu “không pha tạp”. Nghĩa là chưa qua xử lý, pha loãng, chế tác dưới mọi hình thức với dung môi, chất phụ gia. Do đó, chúng thường có giá cao và khác nhau.
Tinh dầu hóa học được tạo ra trong phòng thí nghiệm. Đa số được tạo từ các hợp chất hóa học không tồn tại trong tự nhiên. Đặc điểm của tinh dầu này là không bay hơi và tồn tại lâu hơn loại tự nhiên. Tinh dầu hóa học thường không mang lại lợi ích sức khỏe như tinh dầu thiên nhiên. Chúng được thiết kế hoàn toàn dưới hình thức bắt chước mùi hương. Đồng thời, tinh dầu hóa học có giá thành rẻ hơn do:
- Khả năng sản xuất, điều chế ở quy mô công nghiệp dễ dàng, nhanh chóng.
- Không cần chiết xuất công phu như tinh dầu thiên nhiên.
Tinh dầu thiên nhiên thường mang đến nhiều lợi ích tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý khi sử dụng các loại tinh dầu này. Hãy ngưng sử dụng nếu thấy các phản ứng dị ứng trên cơ thể.
Kết luận
Chắc hẳn bài viết trên đã giúp bạn trả lời câu hỏi “Tinh dầu thiên nhiên là gì?”. Tại Sasana có rất nhiều sản phẩm tinh dầu với chất lượng đảm bảo. Ghé thăm ngay fanpage của Sasana để được nghe tư vấn cho mùi hương phù hợp với bạn. Ngoài ra, để đảm bảo cho sức khỏe, hãy tham khảo ý kiến từ bác sĩ, chuyên gia để có được những trải nghiệm tuyệt vời nhất trong thế giới mùi hương, bạn nhé!
